* Dự phòng được 14% tử vong

Nay, nhờ vào một loạt các điều tra lâm sàng rộng rãi chưa từng thấy, Đơn vị đặc nhiệm về dịch vụ phòng ngừa Hoa Kỳ (USPSTF) - một ê kíp chuyên gia y tế được chính phủ Mỹ cắt cử - đã ban bố một khuyến nghị mới mang tính quyết định. Những người ở độ tuổi cao từng hút một gói thuốc lá mỗi ngày trong 30 năm trở lên - ngay cả khi họ đã bỏ hút trong vòng 15 năm qua - là những người có nhiều nguy cơ nhất phát bệnh UT phổi. Mỗi năm, theo USPSTF, những người hút thuốc ấy sẽ phải tiến hành một lần chụp CT liều thấp để truy tìm các khối u khả dĩ. Trong khi Hiệp hội ung thư và Hội phổi Mỹ đều gợi ý một độ tuổi từ 55 đến 74, thì USPSTF ấn định mốc tuổi là từ 55 đến 80. Đấy là một điều tốt đẹp, theo USPSTF, bởi vì việc kiểm tra cho nhiều người hơn đương nhiên sẽ dẫn đến nhiều trường hợp phát hiện sớm UT hơn. Ở Mỹ có tới 94 triệu người đang hay đã từng hút thuốc lá, và theo khảo sát, mỗi năm có 160.000 trong số đó chết vì UT phổi. Với khuyến nghị của USPSTF, 14% các trường hợp tử vong ấy - khoảng 22.000 mạng sống - có thể phòng tránh được.

Một số bác sĩ còn tỏ ra hoài nghi. Họ lập luận rằng, bên cạnh các tác dụng phụ tiềm năng của phơi nhiễm tia xạ, việc tăng cường tầm soát có thể dẫn đến những kết quả sai lạc, đưa đến những thủ thuật không cần thiết (như sinh thiết) và stress cho người bệnh. Do vậy, các nhà nghiên cứu đang triển khai những phương pháp khác ít xâm lấn hơn.

Nhưng trong thời điểm hiện nay, theo TS. Michael LeFevre của Đại học Missouri ở Columbia, người đồng phụ trách USPSTF, chụp quét CT liều thấp là phương tiện phát hiện UT phổi tốt nhất. Và với những người có nguy cơ cao - một phần trong số 94 triệu người đang và từng hút thuốc - họ đáng để chấp nhận rủi ro khả dĩ. Ông nói: “Chúng ta có những lo ngại về tia xạ và tỷ lệ cao dương tính giả. Nhưng... có một số đông sinh mạng cần cứu vớt.”